هر ۴۰ ثانیه یک نفر در یک نقطه از دنیا جان خودش را بخاطر فکر خودکشی میگیرد. بنابر آمار سازمان بهداشت جهانی، سالانه ۸۰۰ هزار نفر در اثر خودکشی جان خود را از دست میدهند. بعد از تصادفات جادهای، خودکشی بالاترین آمار را در میان دلایل مرگ افراد بین ۱۵ تا ۲۹ سال دارد.آماری تکاندهنده در رابطه با موضوعی که به گفته سازمان بهداشت جهانی به اندازه کافی از آن حرف زده نمیشود.
این حرکت روی فرزندان، والدین، همسر، دوستان یا همکاران فرد تأثیر میگذارد. یک مطالعه در آمریکا حتی پا را از این هم فراتر گذاشته و میگوید:
خودکشی یک فرد میتواند به طور غیرمستقیم تا ۱۳۵ نفر را تحت تاثیر قرار دهد.
دکتر جولی سرل از دانشگاه کنتاکی همچنین دریافته هر چه افراد به قربانی خودکشی بیشتر احساس نزدیکی کنند، از نظر روانی بیشتر متأثر میشوند و این ربطی به پیوندهای خانوادگی ندارد.اما هر کدام از ما ممکن است زمانی با چالش حرف زدن در مورد این موضوع سخت روبروشویم.
این مطلب مجله روانشناسی آرامش زندگی توصیههایی دارد که کمک میکنند به بهترین شکل با فردی که فکر خودکشی خود را دارد صحبت کنیم. برای دریافت اطلاعات بیشتر در رابطه با چگونگی برخورد با کسی که قصد خودکشی دارد میتوانید از بهترین روانشناس بالینی رشت بصورت آنلاین وقت بگیرید.
مرکز مشاوره رشت
مکالمه را آغاز کنید
وقتی پای حرف زدن در مورد تمایل به خودکشی و فکر خودکشی به میان میآید، هیچ درست و غلطی وجود ندارد.
اِما کرینگتون، سخنگوی یک خیریه بریتانیایی که در زمینه بهداشت روانی فعالیت میکند میگوید:
مهمترین مسأله آغاز مکالمه است.
” پیش از هر چیز باید بپذیریم که مکالمه سختی است و از آن دست گفتوگوهایی نیست که هر روز داریم.
بنابراین عصبی و نگران خواهید بود و این طبیعی است.
شما نمیتوانید شرایط را بدتر کنید چون اوضاع تا جایی که امکان دارد بد است.
مهمترین نکته این است که بدون قضاوت گوش دهید. ”
توصیههایی برای نحوه صحبت کردن با فردی که تمایل به فکر خودکشی دارد:
- مکانی خلوت را انتخاب کنید، جایی که طرف مقابل در آن احساس راحتی کند.
- مطمئن شوید هر دوی شما وقت کافی برای حرف زدن دارید.
- اگر حرف اشتباهی زدید، نترسید؛ به خودتان زیاد سخت نگیرید.
- حرف طرف مقابل را قطع نکنید و راهحل ارائه ندهید. وسط مکالمه ایدههای خودتان در مورد احساسات احتمالی او را مطرح نکنید.
- تمرکزتان روی طرف مقابل باشد، تماس چشمی برقرار کنید و گوشیتان را کنار بگذارید. همه توجهتان را به او بدهید.
- صبور باشید. ممکن است طول بکشد و چند بار مجبور به سعی کردن شوید تا طرف مقابل شروع به حرف زدن کند.
- از سوالات باز استفاده کنید که پاسخشان بیشتر از بله یا نه باشد. مطمئن شوید منظورتان درست منتقل شده است.
- مطمئن شوید میداند از کجا میتواند کمک حرفهای بگیرد.
چه کسانی در خطر هستند؟
خودکشی همه ردههای سنی را تحت تأثیر قرار میدهد اما در سطح جهانی آمار خودکشی مردان بالاتر است.
نرخ خودکشی مردان در سال ۲۰۱۶، ۱۳.۵ نفر از هر ۱۰۰ هزار نفر به ثبت رسید و این در حالیست که در همان سال در میان تعداد مشابهی زن، ۷.۷ نفر دست به خودکشی زدند. با این حال نسبت خودکشی مردان و زنان در کشورهای مختلف میتواند به شکل قابل ملاحظهای متفاوت باشد. روسیه بالاترین آمار خودکشی مردان در جهان را دارد. سال ۲۰۱۶ از هر ۱۰۰ هزار مرد در روسیه ۴۸ نفر دست به خودکشی زدهاند و این ۶ برابر میزان خودکشی زنان این کشور در آن سال است.
مطلب مرتبط:
پیوند میان فکر خودکشی و اختلالهای روانی ( به ویژه افسردگی و مصرف الکل) تا حد زیادی به رسمیت شناخته شده
اما بسیاری از خودکشیها به شکل آنی و در مواقع بحران اتفاق میافتند.
مثل وقتی که فرد در مواجهه با تنشهای زندگی،
مشکلات اقتصادی،
شکستهای عاطفی
یا درد و بیماریهای مزمن دچار فروپاشی میشود.
آمار خودکشی در مناطق روستایی بالا است.
همینطور در میان گروههای آسیبپذیری که در معرض تبعیض هستند،
از جمله پناهجویان و مهاجران،
مردم بومی،
دگرباشان جنسی
و زندانیها.
به گفته سازمان بهداشت جهانی، درگیری، حوادث ناگوار، خشونت، بدرفتاری، خسارت جانی و مالی و حس تنهایی از جمله عوامل دیگری است که خطر خودکشی را بالا میبرد.
” یک نفر حتی وقتی اطرافش پر از آدم است هم ممکن است احساس تنهایی کند.
آدمها ممکن است با مشکلات اقتصادی درگیر شوند.
همه اینها میتواند روی هم انباشته شود و به فرد فشار بیاورد.
اگر از سوی اطرافیان خود حمایت نشویم، این فشار میتواند خیلی زیاد شود. ”
چه کمکی از جامعه ساخته است؟
سازمان بهداشت جهانی میگوید دولتها برای جلوگیری از خودکشی کارهای زیادی میتوانند انجام دهند.
از جمله این کارها عبارتند از:
- شناسایی افراد در معرض خطر و حمایت از آنها، همینطور برقراری ارتباط بلند مدتتر با این افراد.
- شکستن تابو و صحبت کردن در مورد این موضوع.
- از بین بردن باورهای نادرست
- آموزش مهارتهای مقابله با فشارهای زندگی به جوانان، به ویژه در مدارس.
- آموزش به کارکنان غیرمتخصص حوزه بهداشت و سلامت برای ارزیابی و مدیریت رفتارهای مشکوک به خودکشی.
- محدود کردن دسترسی به ابزارهای کشنده
سازمانهای فعال در حوزه سلامت روان در تلاشند باوری که به اعتقاد آنها نادرست است را از بین ببرند:
این که صحبت کردن در مورد خودکشی باعث شکلگیری تفکرات اشتباه در ذهن افراد میشود.
اما به گفته سازمان استرالیایی “بیاند بلو ” که در حوزه سلامت فعال است
و جولیا گیلارد، نخستوزیر پیشین این کشور مدیریتش را برعهده دارد،
حرف زدن در مورد فکر خودکشی میتواند تا حدی در بازگرداندن امید به افرادی که به خودکشی فکر میکنند، موثر باشد.
براساس نظرسنجی این سازمان غیردولتی، از میان ۳ هزار استرالیایی ۳۰ درصد نگران بودند با حرف زدن در مورد فکر خودکشی ایدههای غلطی را به افراد منتقل کنند.
علاوه بر این بیش از نیمی از شرکتکنندهها در این نظرسنجی اعتقاد داشتند کمک به افرادی که فکر خودکشی خود را دارند، نیاز به مهارتهای حرفهای دارد.
قضاوت نکنید
خانم گیلارد با اشاره به نتایج این نظرسنجی گفت:
“برای کمک به فردی که در معرض خطر است، لازم نیست متخصص سلامت باشید.
فقط باید برای حرف زدن آمادگی داشته باشید.”
کرینگتون میگوید در حالیکه مراجعه به متخصص امنترین راه برای دسترسی به دارو و درمان است، اگر با صراحت در مورد فکر خودکشی خود حرف بزنید نشان میدهید قصد قضاوت ندارید.
و این کار به نوبه خود میتواند در کوتاه مدت به ایجاد حس امنیت در افراد منجر شود.
” شاید آنها بگویند ‘ وای نه، خدایا، من به چنین چیزی فکر نمیکردم’ و این پایان مکالمه است.
اما بیشتر مردم، وقتی واقعا احساس افسردگی میکنند، این فکر جایی در پس ذهنشان وجود دارد. ”
از ‘امروز’ حرف بزنید
” اگر نگران کسی هستید، هر روز حالش را بپرسید. استفاده از کلمه ‘امروز’ میتواند مفید باشد، چون اگر آنها به شدت در احساسات خود غرق باشند، این سوال چندان بزرگ به نظر نمیرسد. اغلب اوقات برای این که فرد شروع به صحبت در مورد فکر خودکشی خود کند به بیشتر از یک مکالمه نیاز است. باید به تدریج اعتمادشان را جلب کنید تا حس کنند قصد قضاوت ندارید.”