مساله قهر و آشتی در روابطه خانوادگی و روابط اجتماعی پدیده بسیار مهمی است که خیلی از مردم با آن درگیر هستند و بعضا تا پایان عمر خود از آن رنج میبرند. همه انسانها در قهر کردن مهارت خیلی خوبی دارند و به نوعی همه ما در قهر کردن استاد تمام عیار هستیم، اما در آشتی کردن مهارت نداریم و بلد نیستیم. قهر و آشتی در خانم ها و آقایان
مکانیسم های قهر و آشتی در روابط، در زنان مردان کاملا متفاوت است و این مساله جز جدا نشدنی روابط اجتماعی و عاطفی است.
یکی از دلایلی که افراد بیشتر به سمت قهر کردن پیش می روند این است که مساله قهر کردن صرفا مبتنی بر احساس است و احساس و هیجان را مطلبد که همه در انجام این کار راحت ترند، اما در واقع آشتی کردن از آنجایی که رفتار حکیمانه تری را می طلبد در انجام آن ناکام خواهیم بود.
باید بدانیم که قهر کردن و قطع روابط، صرفا در آغاز به عنوان طرح یک مساله یا مشکل است نه لزوما حل مساله و به لحاظ روانی، از منظر روانشناسان قهر کردن خون ریزی روانی برای افراد محسوب می شود و انرژی آنها را می گیرد و فلجشان می کند.
به طور کلی این مساله اشتباه است که ما در فرایند قهر و آشتی صبر میکنیم تا طرف مقابلمان برای حل مشکل یا مساله اقدام کند، در صورتی که موثر ترین کار این است که افراد مهارتهایی را بیاموزند که خودشان پیش قدم شوند.
تفاوت قهر و آشتی در خانم ها و آقایان
خانم ها در روابط معمولا سریعتر آشتی می کنند و سعی می کنند که زودتر ببخشند و فراموش کنند، اما بر خلاف آنان ، آقایان باید گذشت زمان بیشتری را در اختیار داشته باشند تا بتوانند به نوعی مشکل و احساس خودشان را بیان کنند.
بر خلاف زنان، مردان ناراحتی ها را در خود بیشتر نگه می دارند که بعضا این مساله تا سال ها به طول می انجامد، که یکی از علت های آن نیز این است که مردان در بیان احساسات خودشان ضغیف تر عمل می کنند.
مهم ترین علت های قهر کردن و دلخوری ها
به طور کلی قهر واکنش طبیعی انسان است که به صورت زیستی و ژنتیکی و محیطی به دیگری منتقل میشود، افرادی که در موقعیت های مختلف زندگی خود( اعم از روابط اجتماعی و یا روابط عاطفی) از برخی عت های مشترکی رنج میبرند:
- روبرو شدن با ناکامی ها
- مشکل در بیان نیازها، خواسته ها، عواطف و احساسات، انتظارت و بر آورده نشدن آنها
- انتقاد پذیری پایین
- زودرنجی و ضعف فردی – شخصیتی
- ترس
- ناتوانی در بیان مشکلات قهر و آشتی در خانم ها و آقایان
- مسولیت ناپذیری ها
- خودخواهی ها
و … که افراد را با مشکلاتی رو برو می کند، که این کنش ها و واکنش ها، آنها را ناخواسته و یا خواسته را به سمت قهر و دلخوری پیش می برد.
انواع قهر کردن و دلخوری ها
قهر منفی (هرگز):
در این نوع قهر کردن که بسیار بد و ویران کننده نیز هست و روابط به شدت دچار مشکل خواهد شد و بازسازی آن زمان طولانی تری را می طلبد.
در واقع در این مدل، افراد اخم می کنند و نسبت به هم توهین و بدگویی و تحقیر میکنند که در نهایت به نفرت از هم می انجامد، در واقع این مدل از قهر کردن، افراد نه تنها که نمی توانند درست تر کنند، بلکه روابط تیره تر می شود و مشکلات پیچیده تر.
قهر عادی (اغلب):
در این مدل از قهر کرن، افراد نسبت به هم سرسنگین هستند و ارتباطشان با هم مقداری کم تر اما با رعایت احترام متقابل و انجام وظایف و مسولیت ها در قبال هم.
قهر عاطفی (گاهی):
در این مدل، می توان گفت که نمیخواهیم از جانب کسی که برایمان عزیز است، بدی ببینیم ، اما می بینیم.
مهم ترین موانع آشتی کردن
غرور( خودشیفته ها):
این دسته از افراد کسانی هستند که مغرورند و به نوعی می توان گفت که در طیف محدوتر اختلال شخصیت خود شیفته قرار دارند.
این افراد در فرایند قهر و آشتی خودشان دایما در حال عذاب کشیدن و غصه خوردن هستند، بخاطر اینکه خودشان منتظر می مانند تا طرف مقابلشان جهت آشتی کردن اقدام کند و ..
ناتوانی و بلد نبودن (شخصیت های اجتنابی و اسکیزویید ها):
شخصیت های اسکیزویید به خاطر اینکه درون گرا و خجالتی هستند و از تایید نشدن خود می ترسند، بنابراین نمیخواهند که آشتی کنند و با خودشان راحت تر هستند و همدلی ندارند.
تیپ شخصیت دوری گزین یا اجتنابی میخواهد که ارتباط داشته باشد، اما در واقع مهارته این کار را ندارد و بلد نیست و از طرد شدن در روابط نیز به شدت دچار هراس است و این دسته از افراد مساله گریزند و ترس از تحقیر دارند و به همین جهت تمایل دارند که طرف مقابلشان جهت آشتی کردن اقدام کند، در واقع این گروه از افراد دوست دارند که بدون حل مساله آشتی کنند.
در واقع این گروه جز آن دسته از افرادی محسوب میشوند که صرفا میخواهند با (رو بوسی و صلوات) مساله ای را حل کنند که با اینکارشان بنوعی مساله اصلی کاملا نادیده گرفته و حذف می شود.
ناامیدی (افسرده و بدبین):
مهم ترین سوالی که این گروه از افراد می پرسند این است که برای چی آشتی کنم؟ چه فایده ای داره؟ و ..
افرادی که دارای افسردگی یا بدبینی هستن در این دسته جای می گیرند و امیدی به بهبودی و تغییر ندارند.
دخالت دیگران:
افرادی که از دیگران به شدت تاثیر پذیرند و در روابط خود همیشه نقش منفعلی را دارند زمینه بیشتری جهت قهر کردن های زیاد دارند.
قهر کردن برای هر دو طرف بسیار سخت است و ناراحت کننده است و دو طرف انرژی روانی بسیار زیادی را از دست می دهند، اما چون راهی را برای خروج از فرایند قهر نمی بینند ، در نتیجه مجبور می شوند در آن موقعیت بمانند.
قهر کردنت را کنترل کن
آیا تا به حال فکر کرده اید که چرا ما با دیگران قهر و یا لجبازی میکنیم؟ آیا شما جز آن دسته از کسانی هستید که با این مساله زیاد درگیر است و شما را آزار می دهد؟
درمان قهر کردن
مهم ترین روش علمی جهت کنترل و درمان قهر و دلخوری ها:
تقویت و آموزش مهارتهای ارتباطی و گفت شنود
آموزش مهارت حل مساله و مهارت ابراز وجود
البته رعات توصیه های زیر نیز قطعا کمک کننده خواهد بود:
افزایش خودآگاهی و شناخت
خلاقیت به خرج دادن و استفاده از سایر روش های متفاوت جهت بیان نظر و احساس خود
تقویت اعتماد بنفس و..
گاهی اوقات مشکلات پیچیده تر شده و افراد از موضوع اصلی غافل می شوند و نسبت به آشتی کردن بی توجهی می کنند، در این صورت حتما نیاز به کمک گرفتن از مشاور متخصص در این زمینه جهت پیشگیر بهتر و آموختن روشهای پایدارتر جهت کنترل قهر های غیر منطقی شما ضرورت دارد.