گهگاهی همه ما با مشکلاتی در خوابیدن خودمان روبرو هستیم، در اغلب موارد مشکلات جدی نیستند و در فعالیت ها و عملکردهای ما تاثیری منفی نمی گذارند، اما مساله خواب، برخی مواقع می تواند اثرت مهمی بر روی سلامت روانی و جسمانی ما ایجاد کند. اختلالات خواب
در واقع مشکلات مربوط به خواب مانند مقاومت در برابر خواب، دشواری در به خواب رفتن، بیدار از شدن از خواب در نصف شب، سخت بیدار شدن و خستگی از جمله مشکلات شایع و قابل توجهی است که باید چاره ای برای آن اندیشید.
مشکلات مربوط به خواب از عوامل فشار آفرین خاصی ناشی می شوند، مانند داشتن امتحان در آینده نزدیک، وجود مشکلات عاطفی و ارتباطی و غیره.
به طور کلی اختلال در خواب نیز ممکن است که خود علت مشکلات عاطفی و رفتاری باشد و همچنین می تواند به طور مجزا به عنوان یک اختلال روانی به حساب بیاید. اختلال های خواب می توانند که سایر مشکلات روانی را ایجاد کنند و یا از سایر بیماری ها ناشی شود.
برخلاف تصور مردم که خواب را یک استراحت ساده می دانند، روز به روز بیشتر مشخص می شود که خواب، برانگیختگی عواطف فردی، توجه شناختی به شدت با هم مرتبط هستند.
انواع اختلالات خواب
بی خوابی اولیه:
این نوع از اختلال خواب معمولا از سه سالگی شروع می شود و در بین مردم 25 تا 50 درصد رواج دارد و به آن معنی است که فرد در شروع خواب یا ادامه آن مشکل داشته باشد و یا خوابی که موجب رفع خستگی او نشود.
خواب زدگی:
این مشکل خصوصا در بین کودکان شایع است و به شکایت از خواب آلودگی مفرط که یا به صورت خواب طولانی و یا دوره های خواب روزانه خود را نشان می دهد، گفته می شود.
حمله خواب:
به حمله های غیرقابل مقاومت خواب در طول روز همراه با دوره های کوتاه فقدان کشش عضلانی ، حمله خواب یا نارکولپسیگفته می شود.
اختلال کابوس:
این نوع از اختلال خواب نیز در بین کودکان و نوجوانان بسیار شایع است و به بیدار شدن های مکرر همراه با یادآوری جزییات رویاهای فرد که ترسناک هستند گفته می شود.
اختلال وحشت در خواب:
دوره های عود کننده بیداری ناگهانی از خواب، که معمولا در یک سوم اول زمان خواب روی می دهد و با یک جیغ وحشتناک آغاز می شود و با افزایش ضربان قلب، تعریق، آشفتگی و مبهوت شدن و گیجی همراه است.
اختلال خوابگردی:
شامل دوره های تکراری برخاستن از رختخواب در طول خواب و قدم زدن به مدت 5 تا 30 ثانیه است.
اختلال خواب مربوط به تنفس:
به خواب منقطع که منجر به خواب آلودگی مفرط یا بی خوابی می شود که به علت مشکلات مربوط به تنفس در حین خواب ارتباط پیدا می کند.
اختلال خواب با چرخه شبانه روزی:
قطع شدن دایم و یا بازگشت کننده که منجر به خواب آلودگی مفرط و یا بی خوابی می شود و به علت نبودن توزان مناسب بین برنامه خواب و بیداری فرد، اختلال در چرخه خواب شبانه روزی به وجود می آید.
علت های ایجاد اختلال خواب
- دردهای جسمانی و بیماری های جسمانی نظیر مشکل قبلی، ریوی و …
- مشکلات تنفسی
- فشارها و مشکلات روانشناختی مختلف
- زیستی و هورمون ها
- عوارض مصرف دارو
- سبک زندگی
- پیری
- بارداری
درمان اختلالات خواب
به طور کلی انتظار برای بهبود مشکلات مربوط به خواب، یا برای بهبود بی خوابی ها، انتظاری طولانی است و حتما باید اقدامات درمانی لازم را انجام داد که شامل:
- روان درمانی: آرام کردن و کاهش فشار روانی فرد
- رفتار درمانی: در اختیار گرفتن روش ها و تکنیک های لازم جهت مدیریت فرایند خواب و استفاده از برنامه تنظیم خواب تخصصی
- در زمینه اختلال خواب کودکان نیز ، مهم ترین روش، آموزش مدیریت والدین و حمایت خانواده با کمک درمانگر است. در اقع اگر در به خواب رفتن یا تدوام خواب کودکان مشکلی وجود داشته باشد، هدف مداخله های رفتاری آموزش است تا به نیازهای کودک توجه شود و اطمینان داده شود واز آشفتگی خواب آنها کم کند.
- جراحی و دارو درمانی: در برخی از موارد در صورتی که مشکل به وضعیت جسمانی فرد ارتباط پیدا کند، باید از این روش کمک گرفت.
در صورتی که شما جز آن دسته از افرادی هستید که با اختلال خواب روبرو هستید و یا فرزند شما در انواع اختلالات خواب ذکر شده، با مشکلاتی روبرست، می توانید با روانشناسان مرکز آرامش زندگی در تماس باشید تا با بکارگیری روش های درمانی مبتنی بر کاهش فشار روانی، چرخه خواب خودتان و فرزندتان را به وضعیت عادی برگردانید.
