با اینکه فراموش کردن نام‌ها و چهره‌ها و کلا فراموشکار بودن می‌تواند برای خود و دیگران آزاردهنده باشد، باید بدانیم که فواید فراموشی هم کم نیستند! برای مغز ما بسیار مهم است که در بهترین حالت کار کند. اما آیا فراموشکار بودن به این معنی است که این افراد کارکرد مغزی بهتری دارند؟
اگه مساله فراموشی و فراموشکاری معضلی هست که با آن طرف هستید، در این نوشته از مجله روانشناسی آرامش زندگی با نکات جالبی از این موضوع روبرو خواهید شد.
فراموش کردن نام‌ها، چهره‌ها یا رویدادها یک تجربه جهانی بشری است. حتی کسانی که ذهن خود را تله‌های فولادی می‌دانند هر از گاهی با ضعف حافظه دست و پنجه نرم می‌کنند.
اکثر آنها این لغزش‌های ذهنی را در بهترین حالت مزاحم می‌دانند و در بدترین حالت، آنها را به عنوان یک نشانه بالقوه نگران‌کننده از افت تواناهای شناختی و بیماری‌هایی مانند دمانس و آلزایمر در نظر گرفته می‌گیرند. اما تحقیقات نشان میده فواید فراموشی برای مغز بسیارند.
چگونه می‌توان مدعی فواید فراموشی بود؟
متخصص مغز و اعصاب اسکات اسمال، که در دانشگاه کلمبیا به مطالعه و درمان بیماری آلزایمر می‌پردازد، فکر می‌کند این دیدگاه در مورد فراموشی اشتباه است
اسمال در کتاب آینده خود به نام “فراموشی” مزایای به یاد نیاوردن را این گونه استدلال می‌کند که محو شدن خاطرات همیشه بلایی نیست که ما فکر می‌کنیم، در واقع، برخی از فراموشی ها برای عملکرد بهتر ذهن و روابط ما بسیار مهم هستند.
اسمال در مورد فواید فراموشی و جنبه‌هایی از فراموشی که اغلب نادیده گرفته می‌شود صحبت کرد.
فراموشی طبیعی یک ایراد نیست، بلکه یک سازگاری است
اگر محیط‌های ما هر روز یکسان بود، ما یک حافظه کامل می‌خواستیم. اما از آنجا که ما در دنیایی پر سر و صدا و همیشه در نوسان زندگی می‌کنیم، فراموش کردن جزئیات در واقع یک اقتباس کامل است و اجازه می‌دهد تا مغز ما تعمیم یابد.
به عنوان مثال، مردم فکر می‌کنند که اگر حافظه عکاسی داشتند، همه چهره‌ها را به خاطر می‌آوردند و ممکن بود همه چهره‌ها را در عکس‌های بزرگ تشخیص دهند.
اما اگر آنها در نور متفاوت، یا صورت اصلاح‌شده در مقابل اصلاح‌نشده و غیره باشند، آن چهره‌ها را تشخیص نمی‌دهند. مغز آنها آنقدر روی تفاوت‌ها می‌چرخد که از یکسان بودن غافل می‌شود.
یکی از فواید فراموشی این است که، ما به حافظه نیاز داریم، اما به شرطی که آن را با فراموشی مجسم کنیم.
چگونه ممکن است حافظه با خلاقیت تداخل داشته باشد؟
خلاقیت این نیست که از هیچ‌چیز، چیزی بسازد.
خلاقیت، ارتباط بین عناصر شناخته‌شده -ایده‌ها، کلمات، تصاویر یا الگوهای رفتاری- ایجاد می‌کند تا چیزی جدید ایجاد کند. اما برای ایجاد ارتباطات جدید، ارتباطات موجود در ذهن شما باید سست باشد.
اگر ارتباطات بین این عناصر در حافظه شما بسیار محکم است، جایی برای خلاقیت وجود ندارد.
چرا افت حافظه گاه به گاه برای زندگی اجتماعی ما مفید است؟
ما در حال توسعه داروهایی برای محافظت در برابر از دست دادن حافظه هستیم. اما بسیاری از درمانگران زناشویی به شوخی گفته‌اند که خواسته آنها یک داروی فراموشی است.
حافظه بیش از حد در هر رابطه طولانی مدت یک چالش ایجاد می‌کند.
کینه و کینه توزی، همه آنها ناشی از ناتوانی در رها کردن خاطرات احساسی است.
افرادی که بر عصبانیت یا ترس تمرکز کرده‌اند، اغلب در تنهایی رنج می برند.
از این رو فواید فراموشی و فراموش کردن برای بهبود کیفیت زندگی ضروری می‌نماید!
در همین رابطه بخوانید:
چه کار بکنیم تا مغزمان آنچه که باید را فراموش کند؟
یکی از بهترین راه‌ها برای اطمینان از اینکه مغز شما با خاطرات بد داغ نمی‌شود این است که درگیر فعالیت‌های اجتماعی باشید.
PTSD یک اختلال در حافظه‌ی بیش از حد است و یکی از مواردی که بیشتر افراد را مستعد ابتلا به PTSD بعد از یک رویداد آسیب‌زا می‌کند، انزوای اجتماعی است.
کار دیگر این است که بخوابید و خوب بخوابید. بسیاری از متخصصان به این نتیجه رسیده‌اند که ما برای فراموش کردن می‌خوابیم، بنابراین منطقی است که نشان داده شده‌است که خواب خلاقیت را بهبود می‌بخشد. اگر کم‌خوابی دارید، مغز شما در حال سوختن با خاطرات زیاد است.
مغز مانند یک چمن‌زار است که شما باید آن را مرتب نگه دارید تا راه را برای خاطرات جدید، ارتباطات جدید و رشد جدید ایجاد کنید. فواید فراموشی مانند استفاده از ماشین چمن‌زنی است!
اگر شما مثال‌های دیگری از فواید فراموش کردن و فراموشکار بودن را سراغ دارید، با ما و دیگر خوانندگان مجله روانشناسی آرامش زندگی درمیان بگذارید.
ترجمه مقاله‌ای از سایت Psychologytoday
